Royal A-ware en haar melkveehouders vinden het belangrijk dat er goed gezorgd wordt voor koeien. Diergezondheid en dierenwelzijn is daarom een belangrijk onderwerp voor ons. Onze melkveehouders zetten zich maximaal in om het welzijn en de gezondheid van hun dieren te waarborgen en te verbeteren.
Waarom is dit belangrijk voor ons?
Voor de meeste van onze producten is melk van koeien nodig. We vinden het welzijn en de gezondheid van melkkoeien erg belangrijk. Koeien moeten met respect worden behandeld. Ervoor zorgen dat koeien lekker in hun vel zitten is voor ons een prioriteit. We merken ook dat de maatschappij en stakeholders, zoals klanten en NGO's, steeds meer informatie willen over hoe koeien worden gehouden. Ze vragen ons om onze verantwoordelijkheid te nemen. Samen met onze melkveehouders en andere partners nemen we die verantwoordelijkheid om de gezondheid en het welzijn van de dieren te waarborgen en continu te verbeteren.
Wat zijn de risico's en kansen?
Risico's
Het niet waarborgen van dierenwelzijn en -gezondheid in de waardeketen kan leiden tot transitierisico's, zoals reputatieschade en klanten die niet langer met Royal A-ware willen werken. Mogelijke fysieke risico's zijn onder andere schending van de integriteit van dieren. Dit is onwenselijk vanuit ethisch oogpunt.
Kansen
Werken aan dierenwelzijn en -gezondheid is ook een kans. Het is niet alleen positief voor het welzijn van dieren, maar het is ook een zakelijke kans. We hebben verschillende melkstromen ontwikkeld op basis van de wensen van de klant. Elke melkstroom heeft andere eisen. Een voorbeeld hiervan zijn bovenwettelijke eisen op het gebied van dierenwelzijn en diergezondheid, zoals koeborstels, ventilatoren en zacht strooisel. De melkstromen Boerderijmelk, Koe Bewust en Beter voor Natuur & Boer hebben al dit soort eisen.
In de toekomst kunnen nieuwe melkstromen worden ontwikkeld en/of zal het aantal melkveehouders dat kan deelnemen aan een melkstroom toenemen. Zo leven er meer koeien op een bedrijf dat extra stappen zet op het gebied van gezondheid en welzijn.
Bedrijfscontinuïteit
Niet alleen de koeien profiteren van deze regeling, maar ook de klant, de melkveehouder en Royal A-ware, omdat alle melkstromen zijn gebaseerd op lange termijn afspraken die bijdragen aan de bedrijfscontinuïteit van alle betrokken partijen. Klanten betalen een premie voor de extra maatregelen die binnen een melkstroom worden genomen, wat een positief effect heeft op de bedrijfscontinuïteit van Royal A-ware. Ook melkveehouders die deelnemen aan een melkstroom profiteren hiervan, omdat zij naast de standaard melkprijs een gegarandeerde premie ontvangen.
Aanpak en beleid
Royal A-ware beschouwt het waarborgen van de fysieke en mentale gezondheid van dieren als een basisvoorwaarde voor het houden van koeien. Wij vinden het belangrijk dat koeien lekker in hun vel zitten. Dit baseren we ook op wetenschappelijk onderzoek.
Wetenschappelijk onderzoek
We gebruiken het Vijf Domeinen Model als richtlijn. Volgens dit model wordt de mentale toestand van dieren direct beïnvloed door hun gezondheid, omgeving, voeding en gedrag. Internationale dierenwelzijnsorganisaties, verenigd in de Eurogroup for Animals, gebruiken ook het Vijf Domeinen Model als basis voor het definiëren van dierenwelzijn.
Instrumenten om dierenwelzijn te monitoren
Royal A-ware erkent het belang van het waarborgen van het welzijn van koeien en vindt het essentieel dat melkveehouders stappen blijven zetten om dit welzijn verder te verbeteren.
Europese welzijnsspecialisten hebben het Animal Welfare Quality Management (QM) ontwikkeld. Dit is een gestandaardiseerde methode om dierenwelzijn te scoren op melkveebedrijven. Omdat de metingen, uitgevoerd door een getrainde waarnemer, een hele dag in beslag nemen, is QM praktisch lastig toepasbaar op melkveebedrijven. Daarom accepteert Royal A-ware ook gelijkwaardige instrumenten voor het meten van koewelzijn, waaronder KoeKompas, PBB+ en de Cattle Check-up, die is gebaseerd op PBB+.
KoeKompas
KoeKompas is een praktisch hulpmiddel voor melkveehouders en dierenartsen om de gezondheid en het welzijn van dieren te beoordelen en te verbeteren. Het laat zien wat goed gaat en beter kan op de gebieden van melken, voeding en water, huisvesting, algeheel dierenwelzijn, werkroutines, dierziekten en de opfok van jongvee. De beoordeling wordt uitgevoerd door een gecertificeerde dierenarts in samenwerking met de melkveehouder. Jaarlijks evalueren zij of de verbeteringen effect hebben gehad en op welke gebieden nog meer aandacht nodig is.
Als resultaat van het opstellen van KoeKompas ontvangt de melkveehouder ook een rapportage van de WelzijnsMonitor. Onderzoek bevestigt dat deze monitor een praktische invulling is van de QM®-standaard. Daarom accepteren we ook KoeKompas als een equivalent van QM.
Periodiek Bedrijfs Bezoek Plus
Een ander instrument dat Royal A-ware toestaat, is het Periodiek Bedrijfs Bezoek Plus (PBB+), waarbij een dierenarts vier keer per jaar een gezondheidscontrole uitvoert bij individuele koeien. De dierenarts rapporteert afwijkingen aan de melkveehouder. Deze kwartaalbezoeken zijn ook wettelijk verplicht om ervoor te zorgen dat de melk afkomstig is van gezonde koeien. Daarnaast zijn melkveehouders verplicht om jaarlijks deel te nemen aan een e-learning sessie om hun vaardigheden in het herkennen van "aandachtskoeien" (koeien met afwijkingen in de algemene gezondheid) up-to-date te houden.
In Nederland is de onafhankelijke certificeringsinstantie Qlip eigenaar van het KetenKwaliteitMelk (KKM)-protocol. Melkveehouders die aan dit protocol voldoen kunnen aantonen dat melk veilig en verantwoord wordt geproduceerd. Dierenwelzijn en diergezondheid zijn hier belangrijke onderdelen van. Het KKM-protocol erkent KoeKompas en PBB+ als methoden om aan te tonen dat dierenwelzijn periodiek door een dierenarts wordt gecontroleerd volgens een voorgeschreven protocol en rapportageformat. Daarom concluderen we dat PBB-plus gelijkwaardig is aan KoeKompas. Royal A-ware ziet PBB+ daarom als een tool afgeleid van QM.
Cattle check-up
In België, waar KoeKompas beperkt is en PBB+ niet beschikbaar is, heeft Royal A-ware als alternatief de Cattle check-up ontwikkeld. Deze tool, die dient als equivalent van PBB+, kan toegepast worden door Belgische melkveehouders.
Ten minste drie keer per jaar controleert een dierenarts de gezondheid van de koeien en rapporteert hierover via het "Bezoekrapport bedrijfsbegeleiding runderen". Daarnaast zijn melkveehouders verplicht om jaarlijks deel te nemen aan een webinar van Dairy Academy, gericht op het herkennen van "aandachtskoeien".
Verantwoordelijkheden
In Nederland is de COO verantwoordelijk voor de uitvoering van dit beleid, in België de manager Melkzaken.
Reikwijdte
Het gaat om melkveehouders in Nederland en België met wie Royal A-ware een directe samenwerkingsovereenkomst heeft.
Doelstellingen en prestaties
In 2025 werkt honderd procent van de melkveehouders met wie we direct samenwerken met een instrument dat is afgeleid van Animal Welfare Quality Management. Zo zorgen we voor continue aandacht en verbetering van diergezondheid en dierenwelzijn.
In Nederland werken we al geruime tijd met instrumenten als PBB+ of KoeKompas. Alle melkveehouders die in Nederland melk aan ons leveren, voldoen al aan deze doelstelling. In België hebben we in 2024 een vergelijkbaar proces ingevoerd. Samen met de melkveehouders in België zetten we verdere stappen om de doelstelling in 2025 te halen.
Maatregelen en acties: hoe we onze doelen bereiken
Algemene maatregelen
Om dierenwelzijn en diergezondheid te waarborgen en te verbeteren werken we in Nederland met KoeKompas en PBB+ (eis in het kwaliteitsborgingssysteem KKM), en in België met KoeKompas en de Cattle check-up. KoeKompas is in Nederland geïntegreerd als verplichte voorwaarde voor melkveehouders die leveren in de melkstromen KoeBewust en Beter voor Natuur & Boer (zie Aanpak en beleid). Jaarlijks evalueren we het resultaat van deze maatregelen om ze zo nodig bij te stellen of nieuwe acties te introduceren.
Onze acties in 2024
In 2024 werd het gebruik van Cattle check-up in België gestimuleerd via A-ware Duurzaam.
In 2024 is het gebruik van KoeKompas in Nederland gewaardeerd via A-ware Duurzaam.
Hoe betrekken we onze stakeholders?
We gebruiken de Plan Do Check Act (PDCA) voor het monitoren en continu bijstellen van het actieplan, zodat de doelstellingen worden gehaald. Elk jaar rond de zomer evalueren we of we op schema liggen en welke eventuele nieuwe inzichten in het actieplan moeten worden opgenomen. Als er aanpassingen nodig zijn, doet een team van medewerkers van het ESG-team en de teams van Melkzaken in België en Veehouderijzaken in Nederland een voorstel. Het gaat dan bijvoorbeeld om aanpassingen van premies of leveringsvoorwaarden. De voorstellen worden besproken met de klankbordgroep van melkveehouders.
Royal A-ware heeft twee klankbordgroepen, één in België en één in Nederland. De feedback van deze panels is zeer waardevol. Zo kunnen we bijvoorbeeld nagaan of de voorgestelde veranderingen praktisch zijn en een meerwaarde hebben. Na deze evaluatie zullen de managers Veehouderijzaken in Nederland en Melkzaken in België eventuele acties vaststellen. Deze presenteren we aan melkveehouders tijdens de najaarsbijeenkomst in oktober.
Het laatste kwartaal van een kalenderjaar gebruiken we voor andere voorbereidingen die nodig zijn om het implementatieplan voor het komende jaar uit te voeren. Denk aan het aanpassen van de leveringsvoorwaarden of de invulling van het workshopprogramma van de Dairy Academy.
De doelstelling is opgesteld door team Veehouderijzaken, in samenwerking met de Stuurgroep Duurzaamheid.
De klankbordgroep van Belgische melkveehouders werd geïnformeerd over het gekozen beleid rond dierenwelzijn en -gezondheid in 2023 en stemde in met de Cattle check-up.
De klankbordgroep van Nederlandse melkveehouders werd geïnformeerd over het gekozen beleid rond dierenwelzijn en -gezondheid in 2023.
De afdeling Veehouderijzaken in Nederland en team Melkzaken in België hebben ingestemd met een van Animal Welfare Quality Management afgeleid instrument voor continue aandacht en verbetering van diergezondheid en dierenwelzijn in 2023.
Alle melkveehouders die aan ons leveren in Nederland en België zijn tijdens de voorjaars- en najaarsvergaderingen van 2023 geïnformeerd over het beleid voor dierenwelzijn en diergezondheid.